Ergenlik hızlı deÄŸiÅŸim ve yeniden yapılanma dönemidir. Hızlı deÄŸiÅŸim ve yeniden yapılanma sadece bedenin hızlı büyümesi, cinsel organların deÄŸiÅŸmesi, dürtülerin ÅŸiddetlenmesiyle sınırı deÄŸildir, ruhsal yapımız da bu evrede hızla deÄŸiÅŸir ve yeniden yapılanır.  Yani bu geliÅŸim ve deÄŸiÅŸimler; bedensel, psikolojik, sosyal ve biliÅŸsel alanlarda kendini göstermektedir.

  Ergen geçmiÅŸi, bugünü ve geleceÄŸiyle ilgili sorular ve sorunlarla boÄŸuÅŸmakta,  kendisi, yaÅŸadığı çevre ve beklentilerle ilgili birçok soruya cevap aramaktadır. Bu anlamda ergenlik dönemi ergenin kendini ilk kez tanımladığı ve kimliÄŸine kavuÅŸtuÄŸu bir dönemdir.

    Gençler bu uÄŸraÅŸları verirken gerçekte ne için çabaladıklarının tümüyle farkında deÄŸildirler. Onlar sadece içlerinden geleni yapmaktadırlar. Önemli olan her gencin temelde ÅŸu savaşı verdiÄŸinin anlaşılmasıdır: kiÅŸiliÄŸindeki güçlü ya da saÄŸlıklı yanları ön plana çıkararak kendisini olabilecek en olumlu biçimde var etmek ve toplum tarafından da öyle tanınmak.

   Erikson’a göre insanlar ergenlik dönemine gelinceye kadar belirli dönemlerden geçerler. Ergenlerin  bu geliÅŸim görevlerini yerine getirebilmesi için daha önceki yılların geliÅŸim görevlerini zamanında tamamlaması ve fizyolojik geliÅŸimi açısından yaşına uygun bir olgunluk düzeyine eriÅŸmiÅŸ olması gerekmektedir. GeçmiÅŸ geliÅŸim dönemlerinde  baÅŸarı yada olumsuzluklarla  aşılan her  dönem belli kazançları yada olumsuz duyguları saÄŸlar.  Ä°lk yıl  güvene karşı güvensizlik, bir üç yaÅŸ arası; özerklik duygusu ya da karşıt olarak utanç geliÅŸtirme, üç altı yaÅŸ arası; giriÅŸim duygusuna karşı suçluluk, ilkokul döneminde; iÅŸ yapıcılık ya da aÅŸağılık duygusu geliÅŸtirme, ergenlik öncesi dönemlerde kazanılan duygulardır. GeliÅŸimin yönünü belirleyen bu dönemlerdeki ruhsal- toplumsal bunalımların nasıl çözümlendiÄŸidir. Çünkü bir bunalımın nasıl çözüm bulduÄŸu, ilerde yaÅŸanacak bunalımların nasıl çözümleneceÄŸini de az ya da çok belirler. 

BEDENSEL VE CİNSEL GELİŞİM

    Ergenlerin bu dönemde verdikleri uÄŸraÅŸların başında kendi bedenlerini tanımak,  kendi cinsine ait cinsel kimliÄŸi oturtmak gelir.  Ergenlikte ÅŸiddetlenen biyolojik deÄŸiÅŸikliklerin neden olduÄŸu deÄŸiÅŸim yeniden yapılanma sorunlarını ve sıkıntılarını da birlikte getirir. Erikson (1956) bunun “normal kriz” yani döneme özgü bir bunalım olduÄŸunu belirtmiÅŸtir.

 BEDENSEL DEĞİŞİMLER:

Birincil ve ikincil cinsiyet özellikleri

  Bedensel deÄŸiÅŸmeler  birincil ve ikincil denilen cinsiyet özelliklerinin deÄŸiÅŸmesiyle olur.  Üreme fonksiyonu ile doÄŸrudan ilgili olan birincil cinsiyet özellikleri (erkeklere penis, testisler, kızlarda yumurtalıklar ve rahim) ve üreme fonksiyonuyla dolaylı olarak ilgili olan(tüylerin geliÅŸimi, erkeklerde ses deÄŸiÅŸikliÄŸi, göÄŸüs ve kalçanın oluÅŸumu) ikincil cinsiyet özellikleri bu evrede belirginleÅŸmeye baÅŸlar.

   Ortalama olarak kız çocuklar erkeklere oranla yaklaşık iki yıl önce ergenlik dönemine girerler. Ergenlik dönemine giriÅŸi; yaÅŸanılan coÄŸrafi bölgenin iklimi, genetik yapı, sosyoekonomik koÅŸullar ve bireysel farklılıklar gibi özellikler etkiler.  Bu dönem ülkemizde kızlarda 10-12 yaÅŸları arasında erkeklerde 12-14 yaÅŸları arasında baÅŸlar.

Kızlarda bedensel deÄŸiÅŸiklikler:  
    Genel olarak kızlarda meme geliÅŸimi 10-12 yaÅŸlarında baÅŸlar, bundan sonra genital bölgede ve koltuk altlarında kıllanma görülür ve sonraki iki yıl içinde adet kanaması baÅŸlar. Adet kanaması 10-16 yaÅŸ arasında (ortalama 12.8 yaÅŸ) baÅŸlayabilir ve genellikle ilk yıllarda düzensiz kanamalar olur. Ergenlik belirtileri baÅŸladıktan sonraki bir yıl içinde hızlı boy uzaması olur. Çocukluk döneminde ortalama olarak erkek çocukların daha kısa olan kız çocukları 10-12 yaÅŸlarında ilk büyüme atılımı yaparlar ve bu noktada genellikle daha uzun ve ağırdırlar. Maksimum boya 16-17 yaÅŸ dolaylarında ulaşılır.

Erkeklerde bedensel deÄŸiÅŸiklikler: 
    Erkek çocuklarda ergenlik testislerin büyümesi ile 11-14 yaşında baÅŸlar ve sonra genital kıllanma, penis boyutlarında büyüme, erkek tipi kas geliÅŸimi ve daha geç dönemde sakal ve bıyık bölgesinde kıllanma ile sürer. GeliÅŸimin bir çok alanında kızların 2 yıl gerisinde olan erkek çocuklar kendi büyüme atılımlarına genellikle 10-16 yaÅŸları arasında (ortalama 14) baÅŸlarlar. Maksimum boya 18-20 yaÅŸlara kadar yavaÅŸlayarak sürer.

Bana Neler Oluyor?

 Fizik ve hormon yapısındaki bütün bu hızlı ve ani deÄŸiÅŸiklikler bir bocalama ve kendini yeniden deÄŸerlendirme, kendindeki deÄŸiÅŸimlere alışabilme sürecini de beraberinde getirir.  

  Sesin kalınlaÅŸması, yüzde ergenlik sivilcelerinin çıkması  sıkıntı kaynağı olabilir. Çünkü erkek çocuk bir cümleden diÄŸerine başına ne geleceÄŸini asla bilemez. Sonuçta utangaç olabilir, yetiÅŸkinlerin ve kızların onları konuÅŸturma giriÅŸimlerinden kaçınabilirler.  Büyüme atılımı sırasında eller ve ayaklar genellikle bedenin diÄŸer bölümlerinden daha çabuk geliÅŸir; buda geçici bir sakarlığa ve beceriksizliÄŸe yol açar.

   Kısa ya da çok uzun boylu olmak, çok ÅŸiÅŸman ya da çok zayıf olmak ergenin grup içerisindeki statüsünü ve arkadaÅŸ iliÅŸkilerini etkileyen önemli bir faktördür.

      Ergenlerin baÅŸarması gereken geliÅŸim görevlerinden ilki bedeni kabul etme görevidir.Beden imgesi yani bedenimiz hakkındaki duygularımız benlik kavramımızı yani birey olarak kendi hakkımızdaki duygularımızı etkilemektedir. Olumlu beden imgesine sahip bir ergen olumlu benlik kavramı geliÅŸtirmeye daha uygundur. Ergenin olumlu benlik kavramı geliÅŸtirmesinde, bir insanın nasıl göründüÄŸü hakkındaki fantezileri, düÅŸünceleri en önemlisi de yaşıtlarından daha erken ya da geç olgunlaÅŸmış olması gibi etkenler de vardır. Bu konu ergenin her iki cinsten yaşıtları ile daha yeni ve daha olgun iliÅŸkiler kurma görevindeki baÅŸarısını ya da baÅŸarısızlığını da etkileyecektir.

   Ailesi içinde gerektiÄŸi gibi kabul edildiÄŸini hisseden çocuk vücudundan ne fazla bir ÅŸey bekler ne de ona gereÄŸinden çok deÄŸer verir. Ailesi onu bütünüyle, kiÅŸiliÄŸi ile kabul ettiÄŸi için oda kendinin ve baÅŸkalarının kiÅŸiliklerini sayar. Tersine çocuk vücudunun ve geliÅŸmesinin onunla ilgilenenlerin umutlarına uygun düÅŸmediÄŸini hissederse, aÅŸağılık duygusuna kapılabilir. Bu durumda boy ve kilo bakımından belirli oranlar ya da modanın önerdiÄŸi özlenen ölçüler dışında olmanın baÅŸkalık demek olmadığını onlara kabul ettirmek için inandırıcı görünmek gerekir. Ana babaların daha ilk yıllarda baÅŸlayan rolleri iÅŸte burada ortaya çıkar: çocuÄŸu olduÄŸu gibi kabul edip sevmek, baÅŸkaları ile onu kıyaslamamak gibi.