Ä°drar kaçırma bozukluÄŸu (ENÜREZÄ°S), tekrarlayıcı nitelik taşıyan istem dışı iÅŸemedir. 3 ÅŸekilde karşımıza çıkar; gün içinde-uyanıkken, gece iÅŸemesi ve karma tip. Birincil enüreziste çocuk hiçbir zaman idrar tutma saÄŸlayamamıştır. Ä°kincilde ise belirli bir idrar tutma döneminden (6 ay-1 yıl) sonra bozukluk geliÅŸmiÅŸtir.
Ä°drar kaçırma bozukluÄŸu tanısını koyabilmek için;
- yataÄŸa ya da giysilere yineleyen bir biçimde idrar kaçırma (istemsiz ya da amaçlı olarak),
- en az ardışık 3 ay boyunca ve haftada iki kez ortaya çıkmalıdır.
- ÇocuÄŸun yaşının en az 5 olması gerekir.
- Tıbbi bir hastalık ya da bir madde gibi doğrudan fizyolojik etkilere bağlı olmamalıdır.
Ä°drar yolu enfeksiyonları, ÅŸeker hastalığı gibi idrar kaçırma bozukluÄŸu yapan hastalıklar varsa saptanıp tedavi edilmelidir.
Ä°drar kaçırma bozukluÄŸu olan çocukların %75’inin birinci derece akrabalarında devam eden ya da geçmiÅŸ olan enürezis bulunduÄŸu saptanmıştır.
Ä°drar kaçırma bozukluÄŸunun psikolojik nedenlerine bakılacak olunursa;
- aile düzenindeki önemli deÄŸiÅŸiklikler ve kayıplar gibi zorlu yaÅŸam olayları,
- okula baÅŸlama,
- boÅŸanma,
- erken başlatılan ve kusurlu tuvalet eğitimi,
- kardeÅŸ doÄŸumu,
- ailenin aşırı koruyucu ve hoÅŸgörülü tutumunu sayabiliriz.
TEDAVÄ°SÄ°
- Aileye danışmanlık ve gerekirse aile tedavisi; ÇocuÄŸun iÅŸemesine karşı ailenin duygu, düÅŸünce ve davranışları incelenmelidir. ÖrneÄŸin, öfke, utanç, usanç duyabilirler ve çocuÄŸu cezalandırır, utandırır, kardeÅŸleri, arkadaÅŸları ile kıyaslayabilirler.
- Davranış tedavisi; Zil yöntemi uygulanabilir. Hazırlanan bir düzenek ile çocuk idrarını yapmaya baÅŸladığı anda zil çalmakta ve çocuk uyanmaktadır. BaÅŸarı ÅŸansı yüksek olduÄŸu söylenen bir yöntemdir. Bundan baÅŸka bir de takvim yöntemi uygulanır. Çocuk yaptığı takvime kuru ya da ıslak kalktığına dair iÅŸaretler koyar ve buna göre ödüllendirilir.
- Psikoterapi
- Ä°laçla tedavi; Ä°mipraminle (tofranil) olumlu sonuçlar alınmaktadır. Bir de tedavide desmopressin asetat (minirin) kullanılmaktadır. Ä°laçla tedavi genellikle davranışçı tedaviden sonra denenir.
GÄ°DÄ°Åž
Enürezis çoÄŸunlukla ergenlik çağına kadar kendiliÄŸinden geçer. %1 oranında da yetiÅŸkin çaÄŸa kadar devam eder.